سرنوشت بازیکنانی که بلافاصله مربی شدند/ پوست موز زیر پای ستاره‌ها
به گزارش خبرنگار مهر، در سال‌های اخیر مربیان جوان و نام آشنایی با ورود به سطح اول فوتبال کشور سعی در موفقیت خود در این زمینه داشته‌اند که خیلی از آنها نتوانسته‌اند دستاورد مثبتی را از خود به جای بگذارند.
در حالی که در بیشتر کشورهای اروپایی بازیکنان مطرح پس از پایان دوران حرفه‌ای خود با حضور در تیم‌های پایه گام به گام به سطح اول فوتبال کشور خود خواهند رسید اما در ایران ستاره‌های سابقی وجود دارند که طعم هدایت تیم‌های لیگ برتری را از همان ابتدای کار خود در عرصه مربیگری چشیده‌اند.
سید مهدی رحمتی
دوشنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۹ بود که مهدی رحمتی با اینکه هنوز به طور رسمی از دنیای فوتبال خداحافظی نکرده بود به عنوان سرمربی تیم فوتبال پدیده (شهرخودرو) کار خود را در این تیم آغاز کرد تا نخستین حضور او در کسوت مربیگری بر روی صندلی یک تیم لیگ برتری باشد.
پدیده در آن فصل توانست با کسب ۳۸ امتیاز در رده نهم جدول قرار گیرد تا نخستین تجربه سرمربیگری رحمتی جوان با کسب رتبه تک رقمی در جدول همراه باشد.
رحمتی در فصل بعد و پیش از آغاز مسابقات لیگ برتر از سمت خود کنارگیری کرد و رضا مهاجری به عنوان سرمربی پدیده معرفی شد.
در آن سال رحمتی در نیم فصل دوم و در تاریخ ۲۲ اسفند ۱۴۰۰ جانشین رسول خطیبی در تیم آلومینیوم شد.
رحمتی و آلومینیوم در آن فصل توانستند ۳۷ امتیاز کسب کنند و در رده هشتم جدول جای گرفتند.
رحمتی در فصل ۰۲ – ۱۴۰۱ به طور کامل عهده دار هدایت آلومینیوم شد و توانست با افزایش ۳ امتیازی نسبت به فصل گذشته آلومینیوم را با ۴۰ امتیاز در رده هشتم جدول قرار دهد، در پایان این فصل رحمتی با جدایی از آلومینیوم هدایت نساجی را بر عهده گرفت و جانشین ساکت الهامی شد که توانسته بود با این تیم قهرمانی در جام حذفی را به دست آورد.
رحمتی روزهای خوبی را در نساجی سپری نکرد و با حذف از رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا و همچنین عملکرد ضعیف در لیگ برتر باعث شد تا مدیران این باشگاه خیلی زود تصمیم به قطع همکاری با رحمتی بگیرند و او از جمع نساجی چی ها جدا شد.
می‌توان گفت رحمتی که کار خود را در عرصه مربیگری با یک تیم لیگ برتری آغاز کرده است بهترین آمار را با آلومینیوم در فصل گذشته داشته و هنوز نتوانسته به موفقیت خاصی همراه با تیم‌های تحت هدایت خود برسد.
نایب قهرمانی با آلومینیوم در جام حذفی بهترین عملکرد دوران مربیگری او تا به امروز بوده است.
محرم نویدکیا
نویدکیا در طول دوران بازیکنی خود به عنوان یکی از بی حاشیه ترین و فنی ترین بازیکنان فوتبال ایران شناخته می‌شد، کاپیتان اسبق تیم سپاهان، در مجموع ۲۸۰ بازی برای زردپوشان اصفهانی توانست ۴۲ گل برای تیمش به ثمر برساند و هیچگاه در ایران پیراهنی جز سپاهان را بر تن نکرد.
محرم در سال ۱۳۹۴ اولین تجربه مربیگری خود را در سپاهان به دست آورد و در آن زمان که این تیم با حاشیه‌های عجیب و غریبی مواجه بود در چند بازی پایانی فصل هدایت زردپوشان را بر عهده داشت و در پایان با ۳۸ امتیاز و با کسب رتبه یازدهم به کار خود با سپاهان پایان داد.
نویدکیا که نماد تعصب برای سپاهانی‌ها به حساب می‌آید، پس از پایان فصل و به دلیل اختلافاتی که با مدیران وقت باشگاه فولاد مبارکه سپاهان داشت، پاسخگوی تماس مسؤولان و اعضای تیم نبود و با این رفتار خود اختلاف با مدیران باشگاه را علنی کرد.
پس از کش و قوس‌های فراوان، نویدکیا در سال ۱۳۹۵ آخرین حضور خود در پیراهن سپاهان را تجربه و از دنیای فوتبال خداحافظی کرد.
پس از دوری ۴ ساله از فوتبال، نویدکیا در سال ۱۳۹۹ به عنوان سرمربی سپاهان انتخاب شد و در پایان آن فصل توانست رتبه دوم را برای این تیم به ارمغان بیاورد و یکی از بهترین حضور سپاهان در لیگ برتر را رقم بزند.
او در فصل بعد هم به عنوان سرمربی سپاهان انتخاب شد و با کسب ۵۶ امتیاز پس از استقلال تهران و پرسپولیس، سپاهان را در رده سوم جدول لیگ برتر قرار داد تا در دو فصلی که هدایت زردپوشان را بر عهده داشت بتواند آمار قابل قبولی را از خود به جای بگذارد.
جواد نکونام
جواد نکونام پس از حضوری در کوتاه در تیم العربی قطر و انجام ۱۱ بازی برای این تیم در سال ۱۳۹۵ از دنیای فوتبال خداحافظی کرد و پس از آن با پیشنهاد کارلوس کی‌روش به عنوان مربی کار خود را در تیم ملی آغاز کرد تا اولین حضور خود در عرصه مربیگری را در رده ملی تجربه کند.
پس از مدتی کوتاه نکونام از تیم ملی جدا شد و هدایت تیم خونه به خونه بابل در لیگ دسته اول فوتبال کشور را عهده دار شد.
نکونام از مرداد تا دی ۱۳۹۶ هدایت تیم خونه به خونه را بر عهده داشت و در میانه‌های نیم فصل دوم لیگ دسته اول، با کنارگیری از این تیم جای خود را به دراگان اسکوچیچ داد.
در پایان آن فصل خونه به خونه به مقام سوم جدول و نایب قهرمانی در جام حذفی رسید.
پس از خونه به خونه، هدایت نساجی در لیگ دسته یک به نکونام سپرده شد و با درخشش محمد عباس زاده این تیم توانست به لیگ برتر صعود کند.
نکونام در ۹ بازی هدایت این تیم را برعهده داشت که حاصل آن ۷ برد و ۲ تساوی، ۷ کلین شیت، ۲۱ گل زده و ۲ گل خورده بود که در نهایت در روز نهم اردیبهشت سال ۱۳۹۷ این تیم نایب‌قهرمان لیگ آزادگان شد و به این ترتیب نساجی توانست بعد از ۲۴ سال به لیگ برتر صعود کند.
نکونام در سومین تجربه مربیگری خود، هدایت فولاد خوزستان را در سال ۱۳۹۸ بر عهده گرفت.
نکونام در دو فصل همراه سرخ‌پوشان اهوازی بود و توانست در فینال جام حذفی ۱۴۰۰ عنوان قهرمانی را برای این تیم به ارمغان بیاورد.
پس از آن نکونام از جمع فولادی‌ها جدا و هدایت این تیم به عبدالله ویسی سپرده شد.
عمر مربیگری ویسی در فولاد تنها یک فصل بود و در سال بعد دوباره نکونام به هدایت این تیم را بر عهده گرفت و توانست در فینال سوپرکاپ پرسپولیس را شکست دهد و دومین جام در دو سال اخیر را برای فولادی‌ها به دست آورد.
ناراحتی نکونام از مدیران فولاد در دیدارهای لیگ قهرمانان آسیا به بالاترین سطح خود رسید و زمانی که فولاد خود را برای مصاف با الهلال عربستان آماده می‌کرد او تصمیم به ترک عربستان گرفت و این تیم را در بدترین حالت ممکن ترک کرد.
پس از جدایی نکونام از فولاد، حرف و حدیث‌های زیادی مبنی بر حضور او در نیمکت تیم ملی شنیده می‌شد اما هیچگاه این موضوع به واقعیت نرسید.
پس از منتفی شدن حضور نکونام در تیم ملی، او جایگزین ریکاردو ساپینتو در تیم استقلال شد.
نکونام که اکنون سرمربی استقلال محسوب می‌شود توانسته در ۱۳ بازی ۲۸ امتیاز برای آبی‌ها به دست آورد و بالاتر از سپاهان در صدرجدول قرار دارد.
صعود با نساجی به لیگ برتر، قهرمانی با فولاد در جام حذفی و سوپرکاپ از مهم‌ترین دستاوردهای این مربی جوان محسوب می‌شود و باید دید او همراه با استقلال می‌تواند به مقام قهرمانی لیگ برتر دست یابد یا خیر.
ابراهیم صادقی
از ابراهیم صادقی می‌توان به عنوان یکی از باوفاترین بازیکنان تاریخ فوتبال ایران نام برد.
او در دوران حرفه‌ای خود تنها پیراهن نارنجی سایپا را بر تن کرد و هیچگاه حاضر نشد به تیم‌های دیگری در داخل و خارج از ایران بپیوندد.
در سال ۱۳۹۸ و پس از جدایی علی دایی از این تیم، مدیران سایپا، ابراهیم صادقی را جایگزین وی کردند تا او هم مانند دیگران بازیکنان نام آشنای فوتبال ایران کار خود در عرصه مربیگری را با یک تیم لیگ برتری آغاز کند.
صادقی پس از کسب یک برد و دو باخت در لیگ هجدهم، طبق نظر مدیران باشگاه بنای کار خود را روی جوان‌گرایی گذاشت و البته کسب رتبه‌ای بین هشتم تا دوازدهم را در لیگ نوزدهم ترسیم کرد.
پس از پایان لیگ نوزدهم در فصل بیستم هم هدایت سایپا را عهده دار بود و با وجود بازیکنان باتجربه ای از جمله، محسن مسلمان، حسین ماهینی و … نتوانست آمار قابل قبولی را از خود به جای بگذارد.
تیم تحت هدایت او، در شرایطی در لیگ برتر ماند که تعداد گل‌های زده‌اش حتی از تیم قعرنشین شاهین بوشهر هم کمتر شد.
سایپا در لیگ نوزدهم پانزدهمین خط حمله ضعیف و دوازدهمین خط دفاع ضعیف را در اختیار داشت.
با این وضع باز هم مدیران سایپا به کاپیتان اسبق تیم خود اعتماد کردند و در فصل بیست و یکم هم کار خود را با صادقی آغاز کردند اما این بار سایپا شرایطی به مراتب بدتر از گذشته را تجربه کرد و با ۳ برد، ۹ مساوی، ۸ باخت، ۱۰ گل زده، ۱۷ گل خورده، تفاضل منفی هفت و ۱۸ امتیاز تا پایان هفته بیستم یکی از تیم‌های قعرنشین شد و این امر باعث استعفای این مربی جوان از هدایت سایپا شد.
صادقی در دو فصل اخیر همواره همراه محمد ربیعی بوده است و سال گذشته به عنوان مربی در تیم مس رفسنجان حضور داشت و امسال هم دستیار ربیعی در ذوب آهن است تا به تجربیات و دانش مربیگری خود بیافزاید.
فرهاد مجیدی
یک نمونه دیگر از مربیان موفق که توانست پس از گذراندن دوره‌های مربیگری در اسپانیا پا به فوتبال ایران باز گردد، فرهاد مجیدی است.
مجیدی در دوره‌ای به عنوان دستیار شفر در تیم استقلال انتخاب شد و کار مربیگری خود را با تیم محبوب خود آغاز کرد.
پس از اخراج شفر او در چند دیدار هدایت استقلال را برعهده داشت و پس از پایان فصل با جدایی از جمع آبی‌ها، با پیشنهاد فدراسیون فوتبال مبنی بر عهده دار شدن هدایت تیم امید مواجه شد و این مسؤولیت را پذیرفت.
مجیدی در دوران حضور خود در تیم امید با حاشیه‌های زیادی مواجه و نتوانست همانند دیگر مربیان برای این تیم کار مفیدی انجام دهد و با جدایی از تیم امید بار دیگر عهده دار استقلال تهران شد.
مجیدی در مجموع دو سال هدایت این تیم را برعهده داشت که در سال اول پس از پرسپولیس عنوان نایب قهرمانی را به دست آورد و در سال دوم توانست با اقتدار و بدون هیچ شکستی قهرمانی تاریخی برای استقلال به ارمغان بیاورد.
می‌توان گفت مجیدی آمار به نسبت موفقی را در دوران مربیگری خود در ایران داشته و اکنون هدایت الاتحاد کلبا در لیگ امارات را بر عهده دارد.
مربیان جوانی که مربی شدند
برخی دیگر از مربیان جوان در سال‌های اخیر با خداحافظی از دنیای حرفه‌ای فوتبال پا به عرصه مربیگری گذاشته‌اند که از جمله این افراد می‌توان به سید جلال حسینی، خسرو حیدری و آندرانیک تیموریان اشاره کرد.
حیدری و حسینی در اولین تجربه مربیگری خود به ترتیب به عنوان دستیاران ریکاردو ساپینتو در استقلال (فصل گذشته) و یحیی گل محمدی (فصل جاری) انتخاب شدند و هنوز هیچکدام از این دو نفر هدایت تیمی را به صورت مستقل عهده دار نشده‌اند.
آندرانیک تیموریان هم که مدت زمان زیادی است از دنیای بازیکنی خداحافظی کرده با روی کار آمدن امیر قلعه نویی در تیم ملی فوتبال به عنوان یکی از دستیاران قلعه نویی کار خود را در تیم ملی آغاز کرد.
شجاعی تازه ترین نمونه
مسعود شجاعی که به عنوان سرمربی تیم فوتبال هوادار انتخاب شده جدیدترین ستاره سابق فوتبال ایران است که کار خود را با یک تیم لیگ برتری آغاز می‌کند، البته شجاعی در مقطعی خیلی کوتاه و زمانی که در تیم تراکتور توپ می‌زد در چند بازی هدایت سرخ‌پوشان تبریزی را بر عهده گرفت و نتایج به نسبت خوبی را کسب کرد و حالا در اولین تجربه رسمی خود باید هدایت هوادار در نیم فصل دوم فصل بیست و سوم را عهده دار باشد.